
هدف از انجام این آزمایش چیست؟
آزمایش پی سی آر کرونا (RT-qPCR)، جهت تشخیص ویروس کرونا SARS-CoV-2 یا کووید ۱۹ انجام میگیرد. با استفاده از آزمایش RT-PCR ماده ژنتیکی ویروس کووید ۱۹ که RNA نامیده میشود، در نمونههای دستگاه تنفسی (مانند بینی و حلق) شناسایی میشود. بر اساس نتایج این روش میتوان اطلاعات دقیقی از تعداد ویروس کووید ۱۹ موجود در نمونههای گرفته شده از بیمار بدست آورد. به این دلیل نتایج حاصل از RT-PCR در تشخیص عفونت فعال کووید ۱۹ و ارزیابی شدت بیماری کرونا قابل اعتماد میباشند. علاوه بر این، با توجه به این نکته که ویروس کووید ۱۹ به سرعت و به راحتی در میان افراد انتقال مییابد، انجام تست مولکولی RT-PCR و تشخیص به موقع آلودگی فرد نقش قابل توجهی در جلوگیری از انتشار ویروس در میان افراد جامعه دارد.
چه زمانی این تست درخواست می شود؟
اگر شما یکی از علائم ابتلا به بیماری عفونی حاد تنفسی کرونا مثل سرفه خشک، تب بالا، سردرد، بدن درد و تنگی نفس را داشته باشید، انجام این آزمایش برای شما ضروری است. تصمیمگیری در مورد انجام آزمایش RT-PCR کرونا بر اساس شرایط اپیدمیولوژیک جامعه، نشانههای بالینی فرد و علائم بیماری کرونا صورت میگیرد. بهترین زمان انجام آزمایش پی سی آر کرونا (RT-PCR) برای نمونههای گرفته شده از انتهای بینی و حلق از زمان شروع علائم بیماری تا ۸ روز پس از آن میباشد.
پس از یک هفته از شروع علائم به دلیل پیشروی ویروس به سمت مناطق تحتانی دستگاه تنفس تعداد ویروس در بخشهای تنفسی فوقانی (حلق و بینی) به تدریج کاهش مییابد و نمونههای گرفته شده از بخشهای تحتانی تنفسی مثبت خواهند شد. در زمانی که فرد علائم بالینی خفیفی همچون تب ملایم احساس خستگی، بدن درد، آبریزش بینی، گلودرد و اسهال را نشان میدهند، انجام تست RT-PCR در صورت تشخیص و توصیه پزشک انجام خواهد گرفت.
انجام آزمایش مولکولی کووید ۱۹ برای گروه های پرخطر ضرورت بیشتری دارد. افراد پرخطر از نظر ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در گروههای زیر قرار میگیرند:
• افراد بالاتر از ۵۵ سال
• افراد مبتلا به بیماریهای نقص سیستم ایمنی
• مصرفکنندگان داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی (انواع کورتونها)
• افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای همچون دیابت، فشار خون بالا، مشکلات قلبی- عروقی و مشکلات تنفسی و سرطان
• خانمهای باردار
• کارمندان بخش مراقبتهای پزشکی نیز در گروه افراد پر خطر قرار گرفته میشوند. این افراد به محض نشان دادن علائم خفیف بیماری ملزم به انجام تست RT-PCR کووید ۱۹ میباشند.
باید توجه داشت که در افراد مشکوک مبتلا به عفونت کووید ۱۹ با علائم شدید و پیشرفته بیماری، نیاز به انجام این آزمایش نمیباشد و در کوتاهترین زمان ممکن لازم است تحت مراقبتهای بیمارستانی قرار گیرند.
چه نمونه های برای این تست گرفته میشود؟
ترشحات دستگاه تنفسی فوقانی (حفره بینی، حلق و حنجره) مانند خلط و بزاق از طریق سوابهای گرفته شده از انتهای حفره بینی (نازوفارنکس) و انتهای حلق (اوروفارنکس)
شرایط لازم برای انجام آزمایش چیست؟
- نیاز به آمادگی خاص و ناشتا بودن قبل از آزمایش نیست.
- در صورت زیاد بودن ترشحات بینی قبل از تهیه سواب از انتهای بینی بیمار، لازم است که ترشحات به آرامی تخلیه شود. ترشحات زیاد ممکن است منجر به آلودگیهای ثانویه شود و دقت نمونهگیری از محل مناسب را کاهش دهد.
چه چیزهای در این تست بررسی میشوند؟
SARS-Cov-2، یک کرونا ویروس جدید میباشد که منجر به ایجاد یک سندرم حاد تنفسی میشود. سازمان بهداشت جهانی نام این بیماری را بر اساس سال شیوع (۲۰۱۹) و عامل ویروسی آن که از خانواده کرونا ویروسها میباشد، بیماری کووید ۱۹ (COVID-19) نامگذاری کرده است. آزمایش مولکولی کرونا به روش RT-qPCR تنها روش تشخیص قطعی این بیماری میباشد. در این روش از طریق استخراج و شناسایی ماده ژنتیکی ویروس (RNA)، حضور و تعداد ویروس در نمونههای گرفته شده از مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی بیماران مشکوک مبتلا به کووید ۱۹ مشخص میگردد.
پس از ورود ویروس کرونا به مجاری تنفسی فوقانی فرد (بینی و حلق)، ذره ویروسی در آنجا ساکن میشود. در این شرایط بیمار علائم خفیفی از بیماری را همچون بدن درد، سردرد، گلودرد و اسهال نشان میدهد. در صورتی که سیستم ایمنی فرد در وضعیت مناسب نباشد (افراد مسن یا مبتلا به بیماری های زمینه ای) یا شدت آلودگی فرد زیاد باشد (کادر بهداشت و درمان)، آنتی بادیهای اختصاصی و کافی برای از بین بردن ویروس ترشح نمیشود. در این صورت ویروس کووید ۱۹ در بدن بیمار زنده مانده و به سمت مناطق تحتانی دستگاه تنفس (نای، نایژه و ریه) پیشروی میکند. در این شرایط علائم بیماری کرونا شدت بیشتری پیدا کرده و به صورت تب بالا، سرفه خشک، تنگی نفس و احساس خستگی مشاهده میشوند. با دسترسی ویروس کووید ۱۹ به ریه بیمار، ویروس از طریق پروتئینهای سطحی خود به سلولهای ریه اتصال مییابد، به درون آنها وارد میشود و با در اختیار گرفتن سیستم ژنتیکی فرد شروع به تکثیر میکند. در این مرحله سلولهای ریه بیمار به کارخانه تولید ویروس تبدیل میشوند. ویروس کووید ۱۹ پس از تکثیر فراوان در هر یک از سلولهای ریه آنها را تخریب کرده و از آنها خارج میشود، سپس به درون سلولهای دیگر وارد میشود و شدت عفونت افزایش مییابد. بنابراین تمام قطرات و ترشحات تنفسی فرد آلوده به ویروس کووید ۱۹ حاوی ذرات ویروسی میباشند. از این رو ترشحات تنفسی بیمار مهمترین عامل انتقال ویروس کووید ۱۹ به افراد دیگر میباشد.
بر اساس مسیر بیماری زایی ویروس، با استفاده از روش پی سی آر (RT-PCR) و بررسی نمونههای دستگاه تنفسی فوقانی و تحتانی وجود ویروس کرونا و تعداد آن در بیمار قابل بررسی است. با در دست داشتن نتایج حاصل از تست RT-PCT ابتلا فرد به بیماری کووید ۱۹ و شدت بیماری او بطور دقیق قابل بررسی میباشد. لازم به ذکر است برای بررسی سابقهی ابتلا به بیماری باید آزمایش خون کرونا (آزمایش آنتی بادی IgG و IgM) انجام شود.
منابع :
Https://www.Labcorp.Com
Https://www.Cdc.Gov
Https://www.Slas.Org